[Gastbijdrage] Aan de wens om tot de hoogste leeftijd zelfstandig te blijven leven kan ergotherapie een belangrijke bijdrage leveren. Voor Alleszelf.nl beantwoord ik vijf veelvoorkomende vragen over ergotherapie. Naast uitleg over de therapie en het doel leest u hieronder ook waar u een ergotherapeut kunt vinden en waar u op moet letten bij de keuze. Tot slot komen de kosten en vergoedingen aan bod.

Verantwoording

Informatie in dit bericht is gebaseerd op mijn praktijkervaring als ergotherapeut en bureauonderzoek. Wat zijn uw ervaringen met ergotherapie of heeft u een nuttige aanvulling? Laat die achter onderaan dit bericht.

1. Wat is een ergotherapeut?

Ergotherapie behoort tot de paramedische beroepen, waaronder bijvoorbeeld ook logopedie en fysiotherapie vallen. Binnen de ergotherapie staat het doen centraal. De ergotherapeut stelt mensen in staat om opnieuw de dagelijkse activiteiten uit te voeren als dat niet meer lukt door lichamelijke of psychische problemen. Dat kan gaan om eenvoudige activiteiten, zoals eten of aankleden, maar ook om meer complexe taken, zoals koken, boodschappen doen of reizen met het openbaar vervoer. Het streven is dat mensen zo lang mogelijk zelfstandig kunnen blijven leven.

“Ergotherapeuten zijn coaches in het doen”
Prof. dr. Joost Dekker, hoogleraar Paramedische Zorg in het VUmc in Amsterdam

De ergotherapeut behandeld, geeft training, begeleiding, advies en instructie. De partner of andere naasten worden daarbij zoveel mogelijk betrokken. Maar ook de omgeving waar activiteiten worden uitgevoerd speelt een belangrijke rol. Een ergotherapiebehandeling vindt daarom vrijwel altijd bij u thuis (lees: de plek waar u de activiteiten uitvoert) plaats.

2. Wat kan een ergotherapeut voor mensen op hoge leeftijd betekenen?

Het doel van ergotherapie bij ouderen is de oudere (en eventueel de partner) in staat stellen zo lang mogelijk zelfstandig thuis te blijven wonen en de dag goed door te komen.

Belangrijke onderdelen in de ergotherapeutische begeleiding en behandeling van ouderen zijn o.a.:

• advies geven op het gebied van hulpmiddelen en (woning)aanpassingen, begeleiden bij de aanvragen hiervan en leren met de hulpmiddelen om te gaan
• trainen in het opnieuw of op een aangepaste manier uitvoeren van gewenste en/of belangrijke dagelijkse activiteiten. Denk bijvoorbeeld aan het wassen en kleden, het aantrekken van de steunkousen, een boterham smeren, een kopje koffie of thee zetten, medicijnen op tijd innemen, naar de winkel gaan, meehelpen in de huishouding of tuin (snoeien, planten verpotten), bezig zijn met borduren of een potje kaarten, een telefoontje plegen.
• helpen bij het structureren van dagactiviteiten
• advies en begeleiding geven aan mantelzorger of zorgverleners over hoe de oudere (met dementie) te begeleiden en te benaderen.

3. Waar vind je een ergotherapeut?

Ergotherapeuten werken in verschillende werkvelden. Er zijn in veel plaatsen (particuliere) ergotherapiepraktijken gevestigd. Maar ergotherapeuten kunnen ook vanuit zorginstellingen werken en bij u aan huis komen voor behandeling.

Bent u (tijdelijk) opgenomen in een revalidatiecentrum of verpleeghuis, dan is daar vaak een ergotherapeut werkzaam. De ergotherapeut wordt dan op verwijzing van de revalidatiearts of de specialist ouderengeneeskunde ingeschakeld.

Op de website van Ergotherapie Nederland kunt u zoeken naar een ergotherapeut. Ook via een ledenvereniging kunt u in contact komen met een ergotherapeut. Lees er hier meer over.

Ergotherapeuten met specialisaties zijn in een aantal gevallen via speciale websites te vinden. Zie bijvoorbeeld:

• Ergotherapeuten met specialisatie Parkinson en parkinsonismen
• Ergotherapeuten met specialisatie Ouderen met dementie en hun mantelzorger(s) (EDOMAH)
• Ergotherapeuten met specialisatie MS.

4. Waar moet je op letten bij de keuze van een ergotherapeut?

Ergotherapeuten zijn breed inzetbaar en kunnen in principe bij elke hulpvraag op het gebied van de dagelijkse bezigheden worden ingeschakeld. Natuurlijk kunt u wel gericht zoeken naar een ergotherapeut die gespecialiseerd is in uw ziektebeeld. Bijvoorbeeld Parkinson, dementie of COPD. Bij een aantal ziektekostenverzekeraars is een behandeling door een gespecialiseerd ergotherapeut een vereiste.

Ergotherapeuten zijn ingeschreven in het Kwaliteitsregister Paramedici. Dit betekent dat de ergotherapeut gediplomeerd is en aan kwaliteitseisen op het gebied van werkervaring en deskundigheid moet voldoen. Deze eisen worden iedere 5 jaar getoetst. Wilt u weten of uw therapeut aan de eisen voldoet, dan kunt u het register hier raadplegen.
U kunt altijd een afspraak maken met een ergotherapeut. U hoeft daarvoor niet eerst naar de huisarts of specialist. Dat mag wel, maar vanaf 1 januari 2012 is een verwijsbrief niet meer nodig (tenzij uw verzekeraar dat anders omschrijft in zijn polisvoorwaarden).

5. Wat kost ergotherapie en welke vergoedingen zijn mogelijk?

Ergotherapie is opgenomen in het basispakket van de ziektekostenverzekering. Iedereen heeft recht op 10 uur ergotherapie per kalenderjaar. Behandelingen kunnen verrekend worden met uw verplichte eigen risico (als dit nog niet opgemaakt is). Sommige verzekeraars vergoeden meer in de aanvullende verzekering. De polis van uw zorgverzekeraar biedt u daarover meer inzicht. Hier vindt u een overzicht van de contactgegevens van alle zorgverzekeraars in Nederland.

Tot slot

In dit bericht heb ik u geïnformeerd over het belang van ergotherapie. Wat zijn uw ervaringen met ergotherapie of de keuze ervan? Ik hoor het graag hieronder.

Wilt u elke 2 weken een gratis update ontvangen zoals dit artikel?
Klik hier en schrijf u in voor onze nieuwsbrief.

Over Marleen Hofman

Marleen Hofman: ergotherapeut, EDOMAH therapeut en ParkinsonNet therapeut.